Johan Veenstra
Stellingwarver schriever en verteller

Wassily Kandinsky

Plaetst op 13 juli 2024.

In de bundel Longerlaand staot een gedicht van mi’j mit de titel Krek as Kandinsky. En in mien laeste verhaelebundel Naozoemerlaand staot et verhael Kandinsky. Et zal jim niet verbaozen da’k vandemorgen om half 10 in Wolvege op ‘e trein stapt bin naor Amsterdam en daor in Museum Hart (de vroegere Hermitage) de grote overzichtstentoonstelling van et wark van de Russische schilder Wassily Kandinsky (1866-1944) bekeken hebbe. In Almere leup ik drekt al een half ure vertraoging op. In Amsterdam he’k een lekkere tosti had op et terras van Et Ni’je KefĂ© an de Dam. In et gebouw was gien plak meer, meensken stonnen veur de deure te waachten. Et was niet echt terrasweer, mar dat zat ok haost vol. Et was smoordrok in de treinen, in de stad en in et museum. Et leek wel as de hiele wereld d’r henne wol, ik heurde alderhaande taelen om me toe in et museum. Bi’j de Munttoren raekte ‘k an de praot mit een knappe, donkere jonge van de gemiente Amsterdam. Daor schrief ik een kollum over. Laeter raekte ‘k op ‘e Dam, pal veur et Keuninklik Peleis, an de praot mit een knappe Iraanse jonge. Daor vertel ik morgen in et dagboek over. Over de tentoonstelling schrief ik ok een kollum. Kandinsky was in wezen de grondlegger van de abstrakte schilderkeunst, mar hi’j begon figuratief. Al zien figuratieve schilderi’jen vun ik arg mooi. Sommige abstrakten ok wel, mar pattie ok niet. In 1904, now percies 120 jaor leden, schilderde hi’j in Nederlaand ok nog figuratief. In 1909 zat hi’j in een overgang van figuratief naor abstrakt. In de jaoren van de Russische Revelusie schilderde hi’j weer figuratief (hiel mooi) en doe weer abstrakt. Mit zien kammeraod Franz Marc was hi’j lid van de beroemde schildersgroep Der Blaue Reiter. Overal koj’ filmpies van de schilder zien. Kandinsky zee in ien van die filmpies: Een keunstener is een reiziger. Dat klopt. In mien wark reis ik deur mien eigen leven en et leven van deur mi’j verzunnen meensken. Hieronder drie foto’s die ‘k vandaege maekt hebbe mit mien tillefoon. Boven: d’r veerden een protte boten deur de Amsterdamse grachten. Midden: dit schilderi’je schilderde Kandinsky in 1904 in Nederlaand. Onder: dit is Improvisatie III uut 1909. De overgang van figuratief naor abstrakt. Dudelik is de ruter op et grune peerd te herkennen.