Johan Veenstra
Stellingwarver schriever en verteller

It Ferset

Plaetst op 31 jannewaori 2022.

Ik hebbe de roman It Ferset van Harmen Wind (1945-2010) lezen. Ien van de mooiste Friestaelige boeken die ‘k ooit lezen hebbe. Wind schreef et boek eerst in et Nederlaans omdat et him aanders votdaolik te dichte an de huud kwam. Het Verzet verscheen in 2002 en Wind kreeg d’r een jaor laeter de Debutantepries veur literair proza veur. Juryveurzitter Elsbeth Etty (NRC) schreef: Harmen Wind heeft een tijd- en leeftijdloze roman geschreven. Het Verzet was voor ons een openbaring, een ontdekking. Dat was et veur mi’j ok. Mar ik hebbe de Friese vertaeling van Wind uut 2004 lezen. In 2006 kreeg de schriever veur dit boek de Rink van der Veldepries die doe veur de twiede keer vergeven wodde. Harmen Wind schrift over zien oolden, mar veural over zien heit. Heit en mem woonden in Ooldeboorn. Wind woonde lange jaoren tot zien dood in Doesburg. Hi’j en zien mem weren mem en jonkje. Dat lag mit zien heit aanders. Hi’j was heit zien jonkje niet echt. Heit hadde mit zien zeune een opdracht te vervullen. De ienige Waorhied mit heufdletters in et leven was dat wat d’r tussen de twie kaften van de Schrift ston. Daor kon en moch gien milimeter van ofweken wodden. Griestinten bestonnen niet. Heit slaegde naor zien idee allienig mar as heit as hi’j die Waorhied zonder mankementen deurgeven kon an de zeune. Dat lokte niet. Et is een prachtig en ontroerend boek. Doe heit oftaekelde mos hi’j naor Bethesda in Drachten. Hi’j kon him daor niet schikken, was een lastige pesjent. Wat is dat mooi beschreven. En toch scheut ik ok wel es in de lach. Heit duste et wel te zeggen. Hi’j zat lange jaoren in de karkeraod en as doomnee zien preek him niet bevul kreeg de doomnee dat mondeling of schriftelik te heuren. Doe hi’j niet meer in de karkeraod zat en een doomnee was him te licht en te medern van opvattings, leup hi’j gewoon onder de preek de karke uut. Ik zie zoks lezende dan al gebeuren… Heit hadde et niet van een vremde, pake Sjoerd was ok zo. Doomnee Van Dishuis preekte en zee: En waar, broeders en zusters, moeten wij nu de apostel Jacobus plaatsen? Hoort hij naast Filippus de bemiddelaar? Of mogelijk naast Simon Petrus de rotsman? Is zijn plaats wellicht naast Andreas, de leerling van Johannes de Doper? Nee, gemeente, ook naast Andreas hoort hij niet. Moeten wij hem dan toch aan de zijde van Bartolomeüs… En doe kwam pake Sjoerd overaende en zee: Ik soe sizze, dûmny, set him hjir mar del, want ik meitsje in plakje frij. En hi’j leup de karke uut. Ik vien zoks ok hiel humoristisch. Een schitterend boek dus. Mien roman Vroeger is veurgoed veurbi’j kreeg de negende Rink van der Veldepries. Dat ik mit disse schriever en disse roman in een riegeltien stao is een groot veurrecht.