Internetdagboek

Eerst nog even over de dag van gister. Gisteraovend heb ik Jarmo nog op verjaordagsvesite had. Mien steun en toeverlaot wat de komputer en aandere technische dingen anbelangt. Ik kreeg een mooie maand mit plaanten van him. En doe hadde hi’j nog een kedo. Nog nooit hadde ik zoe’n kedo kregen, mar ik docht wel drekt van: hier zit dus een slim vermaekelike kollum in. Hier zuj’m dus niet lezen kunnen wat dat veur kedo was, mar de lezers van de Liwwadder Kraante zullen dat vermoedelik in feberwaori wel lezen kunnen. Behalven alle vesite kree’k ok nog een goeie 50 kaorten, tillefoonties en mailties. Allemaole hattelik daank. De oolde man is d’r zuver wat ontroerd van, mar is vandaege al weer drok an ’t wark west. Ik vrotte mar gewoon wat deur, dat liekt me et beste toe.

Ik hebbe vleden jaor tiedens mien optredens en op marken veur 1.606,20 euro an eigen boeken verkocht. Dat wodt almar minder. Vroeger, doe de room nog niet van de melk was, verkocht ik in een jaor veur goed 9.000 euro. Mar doe was ik onnoemelik vule vaeker vot te vertellen. Dat is niet meer te vergelieken. Et is wel mooi da’k now zoemers tiedens Eupen Stal ok boeken verkope. Daor he’k van ’t jaor toch ok nog veur ongeveer 1.700 euro an eigen boeken verkocht. En… wat vot is, is vot!

Ik bin vandaege jaorig, dat et is een drokke en roezige dag. Mar ok een mooie dag. Vandemorgen he’k drie meensken op vesite had, vandemiddag vufe en vanaovend komt d’r nog iene. En dan roegel ik ok wel mu in de huud op bedde. De jaoren beginnen dus wel te tellen! Ik hebbe vandaege een protte mooie dingen kregen: vier boeken, een emmer vol verschillende soorten voegelvoer, een bakkien mit tietelosies die straks mooi bluuien gaon, een peer haansken, een pakkien mix veur een keek en een pakkien mix veur een kruudkoeke. En een kaant en klaor pieteromstellegien, dat zo bruukt wodden kan. As een gek de boel ofsluut en we gien stroom en zo meer hebben, kan ik dus een blikkien soep, een pottien brune bonen en wat knakwossies waarm maeken! Et is een oolderwets kedo dat deur de griezelige toestaand in de wereld in wezen weer hiel medern is!

Vandemorgen he’k een vracht bosschoppen in huus haeld veur et feest van morgen. Morgenvroeg kommen d’r twie meensken en morgenmiddag viere. Ie moe’n vandaege-de-dag overal rekenschop mit holen. In verbaand mit de klimaotveraandering kan de zwaore sni’jstorm die Amerike teistert zomar inienend ofzwinken naor Ni’jhooltpae, zodat de vesite van morgenmiddag op die meniere niet meer naor huus kan en hier drie of vier daegen blieven moet. Ik hebbe wel veur vier daegen veur vuuf meensken eten en drinken in huus. Ik hebbe ok voldoende bedden en Duutse laekens. Meensken hoeven as et moet niet elke dag schoon ondergoed an, dat deden we vroeger ok niet. We kun et om de dag ok wel kringe an doen. Ik verheuge me op morgen!

Een schoffien leden he’k Middernachtsmeisjes van Jonas Moström lezen en now van dezelde schriever Dodelijk dichtbij. Ok weer een prachtige Zweedse thriller. Psychiater Nathalie Svensson ondersteunt de pelisie van Stockholm bi’j zwaore misdrieven. As op een naacht de bekende akteur Rickard Ekengard op ‘e straote doodscheuten wodt, kan ze allienig mar spraokeloos toekieken. De man daor ze een ofspraokien mit hadde bloedet dood. Tien jaor leden is heur vrund Adam percies zo vermoord. Zollen beide zaeken mit mekaander te maeken hebben? Nathalie helpt de pelisie om dat uut te zuken. Wat ze ontdekt is meer as verschrikkelik…

Ik mag graeg zo now en dan mit wat meensken even bi’jpraoten. Zodoende het Cees van der Velde uut Appelsche hier vandemorgen west en we hebben dus genoeglik even bi’jpraot. Van Cees is vleden jaor zien eerste boek verschenen bi’j de Stellingwarver Schrieversronte. Et hiet Appèl jongelui en et gaot over zien militaire diensttied. Aj’ zels onder dienst west hebben is et een feest van herkenning. We hebben bepraot waor awwe tegenwoordig zoal mit doende binnen. Now, mit etzelde dus. We bin beidend verhaelen an ’t schrieven. Hi’j komt oorspronkelik van De Smilde en schrift in de Smildiger variaant van et Stellingwarfs. Hi’j het et d’r trouwens vri’jwat beter veurstaon as ik dat hebbe. Ankem weke gaot hi’j mit de vrouw veur acht weken naor een appattement op Lanzarote, ien van de Knarische Eilanen. Boeken mit om te lezen, tippen lopen over de boulevard, eten op een terras… Dat wol ik ok wel. Wi’j zitten hier mit die vieze natte proeze. Deur de klimaotveraandering wodt et kwaolik winter meer. Et is ongeveer een half jaor meitied/zoemer en een half jaor haast. Ik las vandaege dat et ooldste meenske van de wereld wegraekt is. Een vrouw van 116 jaor in Japan. Ik hadde aenlik heur opvolger ooit wel wodden wild, mar mit jaors een half jaor haast heb ik daor gien nocht an.

Vleden zoemer bin kammeraod Douwe en ik op ‘e fiets op vesite west bi’j aktrice Hilly Harms in Jistrum. We hebben doe lekker in de tuun bi’j heur theedronken en praot. Ze vertelde doe dat ze op 3 jannewaori optreden zol in De Schierstienze in Veenwoolden. Doe ontston et plan en gao daor dus henne. En vandaege is et dus 3 jannewaori… Om half drieje he’k Fettje vandemiddag ophaeld in Noordwoolde en doe biwwe tegere naor De Schierstienze gaon veur de Winterjûnenocht mit Hilly Harms en zanger Melle Leegstra, ok uut Jistrum. Et pergramme was van vier tot zes ure en et was hatstikke mooi. Hilly is vanzels slimme bekend van de tillevisieserie Baas boppe Baas. Mar ze is dus ok as verhaelevertelster op pad. Zowel veur as nao et schoft vertelde ze een spannend spoekverhael. Hiel mooi! Melle Leegstra zong Friese lieties van himzels, mar bi’jveurbeeld ok van Fedde Schurer. Hi’j begeleidde himzels op ‘e gitaar. Ok hiel mooi! Nao ofloop biwwe mit Douwe en Romkje mitgaon en bi’j heur hewwe lekker waarm eten had. Een ovendschottel zoerkool mit wost en pudding nao. Een mooi kultureel begin van et jaor. Ik hebbe Fettje now krek weer thuusbrocht en bin in een beste sni’jbujje thuuskommen.

Op 22 december is mien goeie vrund, pianist en jazz-musicus Johan Bijkerk, in Almelo uut de tied raekt. Ik wus van zien vrouw Gertie dat hi’j slim ziek was en niet meer beter wodden kon. Hi’j is 82 jaor wodden. Johan en Gertie kwammen allebeide uut Wolvege, dat we praotten altied Stellingwarfs. Ik kwam op 29 oktober 1998 mit heur in de kunde. Ik dee doe mit an een Stellingwarver Aovend in Beckum bi’j Enschede en daor kwammen zi’j ok. Ik wete nog dat ze doe mien roman Naachs goelen de honnen kochten. We zollen daornao altied kontakt holen. Johan orgeniseerde 25 jaor laank Jazz at the Bieb, altied op een zundagmiddag in de biebeltheek van Almelo, daor ze woonden. Dat weren altied geweldig mooie middaegen mit Johan as pianist en zien jazzcombo. Mit een zanger of zangeresse d’r bi’j. Ik hebbe in et verleden twie keer as verteller mitdoen mocht. Ik hebbe alle cd’s die van him en zien combo uutgeven binnen en meerstal op zoe’n zundagmiddag prissenteerd wodden. Ik kwam ok geregend bi’j heur te eten as ze een dag of wat uutvanhuusden in een hiel klein husien an et waeter in Gieteren. Zoemers zatten ze vaeke in een oold vekaansiehuus in Oosterend op Terschelling. Fettje en ik bin daor al es bi’j heur op vesite west en hebben d’r eten doe we een dag op dat eilaand fietst hebben. Ik hebbe ok wel es bi’j heur overnaacht a’k in Twente optreden moch. En ik hebbe d’r al es een peer uren hatstikke ziek op bedde legen doe Jelle en ik van een midweke vekaansie weerommereden naor huus en ik me hiel ellendig vuulde. Ik belaande uuteindelik in et ziekenhuus mit een zwaore longontsteking. Nog mar goed een jaor leden, in december 2023, hewwe mit ’n drienend nog uut eten west in Boszicht in Ni’jberkoop. Wie hadde doe toch daenken kund dat Johan een jaor laeter uut de tied raeken zol. Wat overblift bin mooie herinnerings. De mooiste herinnering is misschien wel mien zestigste verjaordag die we vierden in Et Waopen in Berkoop. Ik hadde et lied De Lende schreven op ‘e wieze van Die Forelle van Schubert. Een lied over een mooie zeemeermin in de Lende. Ik zong dat lied daor doe en Johan begeleidde me op ‘e piano. We hadden van teveuren ommeraek oefend in Almelo. Alle gaasten kregen een cd van dat biezundere optreden van oons beidend. Hieronder twie foto’s uut mien archief. Boven een foto van 18 november 2008. Johan en Gertie an de ofwas in heur uutvanhuzershusien in Gieteren. Onder een foto van 27 november 2005. Johan aachter de piano tiedens een jazzkonsert in de biebeltheek van Almelo.

Et was gister 29 jaor leden dat mien moeder veur de laeste keer mit ooldjaor thuus was. Nao middernaacht gongen we beidend de trappe op naor de aachterste slaopkaemer. Dat lokte al haost niet meer. Van daor keken we naor de vuurwarkshow op et Evenementeterrein. Daor mos ik gisteraovend an daenken. Die jaorlikse vuurwarkshow is now al jaoren bi’j mfc De Ni’je Stienze. Die zie ik nooit omda’k nooit thuus bin mit de jaorwisseling. Mar now wa’k dat wel. Ik bin om half iene van bedde gaon en hebbe deur et raem van de veurste slaopkaemer naor de show keken. Ik was wat ongerust. Poes wol om goed tien ure beslist butendeure. Et was doe hiel rustig, dat ik hebbe him d’r even uutlaoten en hoopte dat hi’j gauw weer in huus kommen zol. Mar dat gebeurde niet. En doe begon de knalderi’je en et vuurwark. En poes was d’r niet. Ik bin toch weer in de slaop valen en doe ‘k d’r vannaacht om kwat over drieje even uut mos, lag poes rustig op et voetenaende.

Vandaege he’k mien jaorlikse klus daon. Ik hebbe mien elf ammarillen nao een vorrels jaor weer veur ’t locht haeld, hebbe ze verpot en waeter mit wat mest geven. Now staon ze op ‘e riegel in de veensterbaank van mien warkkaemer totdat de knoppen kommen zullen. Iene hadde een jonkien anzet. Dat bollegien he’k ok in een pot zet. Jaoren leden he’k zoks ok al es daon en die ammarille bluuit now ok ieder jaor. Ik hope dat me dat mit dit kleine ding ok lokken gaot. Vleden jaor he’k ze allemaole weer in de bluui kregen. Mar et sukses van vleden jaor is gien geraansie veur dit jaor.

D’r was gisteraovend in et krematorium van Ooldehaske een ontroerende en weerdige ofscheidsbi’jienkomst veur Chiel. Jan Koopman uut Noordwoolde vertelde Chiel zien levensverhael. Dat dee hi’j begin meert bi’j Koosje ok en dat kan hi’j hiel arg goed. Et was een mooi verhael wat hi’j prachtig vertelde. Dat is een keunst! En netuurlik allemaole in et Stellingwarfs. D’r wodde percies dezelde meziek dri’jd as bi’j Koosje: Waor de Lende, Et het nog nooit zo donker west… Wat een ellende veur de beide jongen: Michiel en Frank. Nao ofloop kregen we wat drinken en kon iederiene de femilie kondeleren en wat mit mekeer praoten. Ik vien et haost onbegriepelik dat et ni’je jaor zonder heur beidend begint.

Krek as mit de beide kastdaegen bin ik vanaovend allienig mit poes thuus. Ik gao altied naor Haarm en Jacob in Et Vene op ooldejaorsaovend, mar nao de beide opperaosies en de naobehaandeling moet Haarm et wat rustigan doen. Daor heb ik alle begrip veur. As et mar weer beter wodt. Ik wete niet a’k et oolde jaor wel uutzitte. Et kan best wezen da’k gewoon om elf ure op bedde gao. Et ni’je jaor begint ok wel as ik slaope.

Ik weens alle dagboeklezers en -lezeressen een goeie jaorwisseling toe en veul heil en zegen in et ni’je jaor.

Gisteraovend he’k mit groot genoegen naor de bonusoflevering van Dwars door de lage landen keken. Oonze drie Belgen, Arnout, Philippe en Ruben, maekten d’r weer wat moois van. We zaggen beelden en gesprekken die overbleven weren uut de grote serie. Wat een prachtige ontmoeting was dat mit die pioniers in Flevolaand. Wat een levenswieshied. En… de drie tillevisiemaekers sleupen een naacht in et karkien van Hoornsterzwaog. In datzelde karkien heb ik in et verleden meerdere keren mien verhaelen verteld. Niet veur niks kreeg Dwars door de lage landen van ’t jaor de Goolden Televizier-Ring. Ik hope dat d’r weer een ni’je serie komt!

Marian is weeromme van vekaansie, dat ik bin vandemorgen naor heur toe west veur fysio. De zere spieren bi’j de linkerheupe doen staorigan wat minder zeer. Mit pienstilders en fysio moet ik een betien doende blieven.

Vanaovend om zeuven ure is in et krematorium van Ooldehaske de ofscheidsdienst veur Chiel Hornstra, die vandaege een weke leden zo rempend wegraekte. Op weg daor henne za’k eerst nog even an bi’j Haarm en Jacob in Et Vene.

Ik hebbe et boek De taal achterna van Wim Daniëls, bekend van radio en tillevisie, lezen. Een verslag van een ontdekkingstocht. Ik kreeg et een schoffien leden as kedogien toestuurd van dienstkammeraod Karel uut et Braobaanse dörp Zeelaand. Daniëls hadde daor op 26 september in et dörp een lezing verzorgd en Karel hadde zodoende mit him praot, dit boek veur me kocht, en mien naeme nuumd. Vandaor dat d’r Voor Johan in staot. Wim Daniëls zee dat hi’j me wel kende. Dat klopt, we hebben vleden jaor in Berkoop mit mekeer praot. Daniëls zien thuustael is et Braobaans van Aarle-Rixtel. Hi’j schrift dat hi’j die tael zeker nog wel krek zovule bruukt as et Nederlaans. Hi’j schrift ok in dit boek dat de streek- of regionaole taelen in Nederlaand om et jaor 2050 henne verdwenen wezen zullen. Mit uutzundering van Fries en Limburgs. As een tael op et schoeleplein niet meer praot wodt, duurt et in de regel nog twie generaosies en dan is de tael vot en oplost in de tied. Daor heb ik een kollum over schreven, die nog wel es in de kraante komt. Ik hebbe et boek trouwens mit groot genoegen lezen!