Johan Veenstra
Stellingwarver schriever en verteller
Anke het hier vandemorgen de boel in huus opredded en de beide tuunmannen, Arnoud en Chris, vandemiddag de boel om huus henne. Alles ligt d’r now weer netties bi’j. Wat bin ‘k bliede da’k hier overal volk veur hebbe, ik zol et zels allemaole niet meer doen kunnen.
Een peer weken leden he’k de Deense thriller Schreeuw onder water van Obro & Tornbjerg lezen over pelisieman Jens Høgh en pelisiepsychologe Katrine Wraa. In dat eerste diel van een serie vunnen die mekeer drekt al slimme aorig. Butendat lossen ze ok nog moorden op. Ik hebbe et twiede deel uut de serie Het gezicht van de duivel now ok lezen. Al weer een mooi een spannend boek. Et verkoolde lichem van een vrouw wodt vunnen in een uutbraande auto in Kopenhagen. De vrouw bliekt levendig verbraand te wezen. Jens en Katrine lossen disse moord vanzels ok op. En ze vienen mekeer almar aoriger, in dit boek hebben ze al uutbundig seks. Dat is vanzels arg mooi. Ik bin dus hiel arg beni’jd hoe as dit veerdergaot. D’r bin nog drie boeken mit moorden en belevenissen van Jens en Katrine. Mar d’r is ien groot perbleem. Die drie boeken bin (nog) niet vertaeld vanuut et Deens in et Nederlaans. Dat now ja, misschien kom ik wel nooit te weten hoe dit veerdergaot.
Gisteraovend wodde d’r veur de laeste keer suteld tiedens de sutelaktie van dit jaor. We weren mit zes krojen bi’j de diek. We kwammen eerst allemaole op petret omdat burgemeester Jack Werkman van Oost-Stellingwarf mitsutelde. Dat dee hi’j mit direkteur Abel Darwinkel van de Stellingwarver Schrieversronte. D’r wodde gisteraovend suteld in Berkoop en Ni’jberkoop. De opbrengst was ongeveer 1100 euro. De tetaole opbrengst van de vuuf sutelaovens zal ongeveer 5200 euro wodden. Alles is nog niet percies bi’j mekeer opteld. Et sutelen wil dus nog wel goed, dat de opbrengst almar minder wodt, ligt an et feit dat d’r te weinig sutelders/vri’jwilligers binnen. Dat is toch iewig zunde. Bin d’r now echt gien meensken te vienen die es mithelpen willen? D’r kommen trouwens nog wel es ni’je sutelders bi’j. Cees en Anneke van der Velde uut Appelsche sutelden dit jaor veur et eerst mit en ze bleken wat de verkope anbelangt een topspan te wezen. Ze zorgden iedere keer weer veur de hoogste opbrengst. Klasse! We bin wies mit heur! Zaoterdag komt trouwens et eerste boek van Cees uut, mar daor lezen jim dan ongetwiefeld meer van.
Een schoffien leden kwammen d’r hier meensken an de deure om mien laeste boek Naozoemerlaand te kopen omdat dat bi’j boekhaandel Zwikstra in Wolvege niet meer te kriegen was. Dat hadden ze heur daor in de winkel verteld. Mar dat bliekt een verzin te wezen. Bi’j naovraoge deur de Schrieversronte het blieken daon dat Naozoemerlaand daor nog gewoon te koop is. Dat is mooi!
Gisteraovend ha’k et eerste optreden van et ni’je vertelseizoen. Et was trouwens optreden nommer 3238. Ik moch vertellen veur een goeie zeuventig leden van ’t Nut in et vroegere Nutsgebouw in Wolvege. Ik hoefde et daor trouwens niet allienig te vertonen. Ik moch optreden mit de drie manluden van de Klebienders. Dat zanggroepien van drie manluden bestaot sund 2017 en ze zingen maffe, mooie en verrassende lieties in et Stellingwarfs, Nederlaans en Engels. Hiel mooi! We zullen in oktober nog een keer tegere optreden, dan in et Drafcentrum in Wolvege. D’r was me vraogd en vertel veur et schoft wat serieuzere verhaelen en nao et schoft humoristisch wark. Op ien verhael nao gong alles goed, mar ik las veur et schoft ok een pat van een verhael veur uut Naozoemerlaand en dat gong even mis. De mikrefoon zakte twie keer naor beneden en ik raekte mien stemme even kwiet deur de waarmte in de zael. Een inkelde keer he’k dat vaeker. Een peer slokkies waeter doen dan wonderen. Mar et is vervelend as et gebeurt, veural veur mezels, want ik bin een perfektionist en daor heuren zokke ongemakkies niet bi’j. Hieronder een foto die gisteraovend maekt is deur Lenus van der Broek. Dit bin de Klebienders. Van links naor rechts: Bauke Modderman, Johnny Mulder en Jan Oosterhof.
Gisteraovend is d’r suteld in Appelsche en Oosterwoolde. D’r weren acht krojen bi’j de weg en d’r is veur ongeveer 1100 euro verkocht. Ik hebbe in Appelsche suteld, an weerskaanten van de Vaort. De locht begon op een gegeven ogenblik almar donkerder te wodden en et begon wat te spatteren, mar echt hinder he’k d’r niet van had. D’r was zodoende wel een schitterende regenboge an de locht te zien. Et was al haost donker doe een vrouw op een fiets bi’j me stopte. Ze vreug a’k ok nog bi’j heur in de straote kwam, mar dat was niet et geval. Ie kun in donker niet meer bi’j meensken an de deure kommen. Ze zee dat ze de boeken van Johan Veenstra altied las. Ik vertelde dat Naozoemerlaand een ni’j boek van him was. Ze keek me verbaosd an. ‘Leeft die man dan nog?’ vreug ze. Now ja, nog al dus en hi’j sutelt van ’t jaor ok nog mit.
Veur de meensken die de petitie veur et Nedersaksisch en et Limburgs nog niet tekend hebben. Et zol mooi wezen as d’r ok flink wat meensken uut de Stellingwarven tekenen! Zie http://erkenregiotalen.petities.nl
Ik hebbe et prachtig uutvoerde boek Leestekens in het Holtingerveld van Wim van der Wijk lezen. Op zoek naar de geschiedenis in het landschap. Et boek zicht d’r prachtig uut in een had kaft en mit een protte foto’s. Et is uutgeven deur uutgeveri’je Keuninklike Van Gorcum. Et Holtingerveld is een bekend netuurgebied bi’j Haovelte. In dit boek lees ie alles over dit mooie gebied. De eerste meensken die d’r ommezwurven, rondtrekkende jaegers. Over de hunebedden, de plaanten en de dieren die d’r vroeger veurkwammen en die d’r now nog binnen. De venepoelen, de geschiedenis van et Hunehuus op ‘e Haovelterbarg, de berakkekaampen in de oorlogstied, et vliegveld dat deur de Duutsers in de oorlog anlegd wodde, de koppels schaopen die d’r weideden en de verschillende schaopshedders. En nog een hieleboel meer. Leestekens in het Holtingerveld is een riek boek!
Gistermorgen zat d’r een man naost me in de Grutte Tsjerke van Sloten die een geweldige stemme hadde. Hi’j zong de lieden prachtig en veural vol overtuging mit. Ik hebbe eerst niet mitzongen, tegen zovule kwaliteit kan ik toch niet op. Mar et laeste lied van de dienst he’k juust wel volop mitzongen. Dat was Ferry zien lievelingslied. Lied 769: Eens, als de bazuinen klinken. Et grote Toeval mit een heufdletter wil dat ik dat lied bruukt hebbe in mien verhael Postzegels in mien laeste verhaelebundel Naozoemerlaand. Et verhael over Machiel en Els. Doe ik dat verhael schreef he’k op internet meerdere keren naor dat lied luusterd. Ik kende de wieze dus en kon et zo mitzingen. En dat he’k dus daon. Veur Ferry en et Toeval.
Eens, als de bazuinen klinken,
uit de hoogte, links en rechts,
duizend stemmen ons omringen…
Vandaege he’k een heerlike fietstocht van 41 kilemeter maekt. Et kan now en morgen nog! Ik bin bi’j de Kuunder langes naor de sluus onder Iegypte fietst en doe over Berkoop, Buil en De Oosterstreek naor de theetuun bi’j De Buytenplaets an de Dwasvaortweg. Daor he’k een pot darjeeling thee had en een croque madame. Et maegien dat vreug wat a’k hebben wol, was slimme in de bonen. Doe ‘k zee wat a’k hebben wol, vreug ze wat mien vrouw hebben wol. Ik hebbe es om me hennekeken, aachter de polleboel en zo, mar d’r was nargens een vrouw te bekennen. Over Noordwoolde en Berkoop bin ‘k weer op huus an gaon.
Douwe en Romkje bin op vekaansie in de Fraanse Chablis. Van daor stuurden ze me verschillende foto’s toe. Hieronder ien van die foto’s. Et zicht d’r daor hiel aanders uut as hier in Ni’jhooltpae.
Vandemorgen wa’k in de Grutte Tsjerke in Sloten veur de daankdienst veur et leven van Ferdinand (Ferry) Deinum. Hi’j is 76 jaor wodden. Ik hebbe eerst zien vrouw en kiender, die ‘k nooit eerder zien hadde, kondeleerd mit et grote verlös. De grote karke zat stampvol. Ik hebbe Ferry de laeste 56 jaor mar ien keer zien en doe he’k mit him praot. Daorveur zag ik him een goed jaor zowat daegeliks. Ferry en ik zatten op et kantoor bi’j majoor Burggraef in et Stafgebouw van et 103 Geneeskundig Bataljon op ‘e Generaol Spoorkezerne in Ermelo. We haelden de post op, schiften die en brochten die rond op et kezerneterrein. En we deden kantoorwark, tikten brieven. We hadden typen leerd op ‘e 2e coak in Kaampen. En we leesden de kraanten, want echt vule wark was d’r niet en de majoor was nogal es op ‘e flitter. We heurden dikke stip Housmans Old man river zingen op ‘e gang. Et galmde d’r over. En we sleupen in ien staepelbedde op oonze soldaotekaemer: hi’j boven, ikke onder. Hi’j hadde neffens mi’j doe al verkering mit Annie. Hi’j gong twie maonden eerder as mi’j onder dienst weg. Et ienige kontakt weren laeter de ni’jjaorskaorten. Mar doe Annie en hi’j 25 jaor trouwd weren, belde ien van de jongen me op. As ik niet wat vertellen wol op heur brulloft. Ik die tied hadde ik drie, soms wel vier optredens in de weke. Ik kon op die daotum dus niet. De ni’jjaorskaorten bleven kommen. En doe moch ik op een keer vertellen veur ’t Nut in Balk. In et schoft kwam d’r een man op me of die vreug a’k him nog wel kende. Ik zag et drekt: Ferry Deinum. We hebben doe bi’j de bar genoeglik even praot. Hi’j was stomverbaosd. In Ermelo hul ik me op ‘e aachtergrond en zee weinig. In Balk ha’k et grootste woord en vertelde fraank en vri’j veur een koppel volk. Ik snapte zien verbaozing hielemaole. Et was inderdaod een verschil van dag en naacht. Daornao hewwe mekeer nooit weer zien, mar de ni’jjaorskaorten bleven kommen. En doe kwam de rouwkaorte van Ferry een dag of wat leden. Zien dood ontroerde me meer as ik docht hadde. Veurop ‘e kaorte een kleurig prentien van mooie hatten. Boven de tekst een mooie zin: Als een hert dat verlangt naar water, zo verlangt mijn ziel naar U (psalm 42:2). Ferry hadde daor oprecht verlangst naor, dat is me vandemorgen wel dudelik wodden. Ik hope veur him dat et verlangst waorhied wodden is. Hieronder een foto uut mien archief. Op disse foto is Ferry nog een jonge, starke kerel. De foto is neumen in 1967 op ‘e schietbaene van de Generaol Spoorkezerne. Ik was d’r die dag niet bi’j.
Vandemorgen he’k even naor de mark in Wolvege west en daor he’k een kilo proemen kocht. Thuus he’k daor vier heerlike potten sjem van maekt. Ik zal ankem weke nog wat kopen. De lekkerste sjem is eigenmaekte sjem!
Ik hebbe de roman Gloriedagen van Corine Bomann lezen. Et eerste diel van de Waldfriede-serie. Et lest as een trein, ie wo’n drekt mitzeugen in et verhael. Dat de 571 bladzieden ha’k in drie daegen uut. Et verhael begint in Berlien in 1919. De Eerste Wereldoorlog is krek veurbi’j, de keizer is vlocht naor Nederlaand, et is rommelig en onrustig in Berlien. Dokter Louis Conradi kocht een verrinneweerd sannetorie, daor hi’j een ziekenhuus van maeken wil. Hi’j krigt hulpe van de jonge verpleegster Hanna Richter. Die heur verloofde het de mankementen die hi’j in de oorlog oplopen het niet overleefd. Louis, Hanna en de rest van et passeniel van Waldfriede willen een veilig plak wezen veur de bewoners van heur stad. Dokter Conradi, die trouwd is, en Hanna vienen mekeer meer as aorig. En dan komt Hanna in de kunde mit dokter Alexander Kirchfeld… De serie is baseerd op waore gebeurtenissen en op et dagboek van verpleegster Hanna, die dattig jaor in et ziekenhuus warkt het.