Internetdagboek

Ik hebbe de roman Ilke Fokkes lezen, roman fan in kloklieder. Et boek is schreven deur E.S. de Jong en in 1950 uutgeven deur Brandenburgh & Co. in Sneek. Dit boek van Eelke Simens de Jong (1918-2001) is nommer XV van de Kristlik Fryske Folksbibleteek. Fettje en ik stonnen op ‘e Boekemark van Drachten, an et aende van de Friese sutelaktie, eertieds naost et dissien van de KFFB. We hadden d’r goeie buren an. De KFFB hadde indertied een groot tal leden en de boeken die ze uutgavven verschenen zodoende in oplaogen van duzenden exemplaoren. Mar dat ledetal is deur de jaoren henne hiel arg inkot. Ik hebbe dit oolde boek mit genoegen lezen. Et ontroerde me zuver ok al wodde et an et aende wel slimme kristelik. Wat opvul was et prachtige Fries. Wat was dat een goeie zeuventig jaor leden nog vule rieker as et Fries van vandaege-de-dag. Prachtige woorden kwam ik tegen diej’ nooit meer zien en heuren. Mar zo is et mit et Nederlaans en et Stellingwarfs ok gaon. Een veraarming die in wezen toch hiel spietig is. Mar niet te keren in disse giestende wereld… Ilke Fokkes is klokkeluder en grafgrever, dat weren zien heit en pake ok. Ze arfden disse karkebaenties van mekeer. De meensken uut et dörp vienen Ilke mar een wondere piesappel, mar hi’j kan geweldig klokkeluden. Hi’j legt d’r zien hiele ziel en zalighied in. As hi’j fleurig is kuj’ dat an et slaon van de klokke heuren. As hi’j droevig is kuj’ dat ok heuren. Hi’j is verkikkerd op Cecilia, de dochter van domenee De Kempenaer. Hi’j nemt heur vaeke mit, hoge de karketoren in. Vandaor is et uutzicht prachtig. Cecilia krast heur naeme in de klokke. Mar de domenee wodt argens aanders domenee en hi’j nemt zien vrouw en dochter mit. Wat overblift is de inkraste naeme in de klokke. Ilke blift zien levenlaank allienig. Et leven is ienzem en dat drokt op him. Hi’j wodt een oolde, straampelige man. De oorlog komt en de Duutsers vodderen de klokken om ze omme te smulten tot waopentuug. Ilke mist zien klokke verschrikkelik. Kot nao de oorlog komt de klokke toch weeromme, mar veurdat die weer te plak hangt, raekt Ilke Fokkes weg. En zo gaot hi’j stiekem vot, zonder uutluded te wodden.

Vandemorgen bin ‘k om half twaelf in de trein naor Liwwadden stapt. Ik hebbe een keuzedag bruukt. Dan is et vanzels niet zo veurdielig en gao naor Liwwadden. Amsterdam was in wezen veurdieliger, mar ik mos now ienkeer naor Liwwadden en ik hebbe nog zat van die keuzedaegen. De boel is ophoopt deur de coronapandemie. In Liwwadden he’k eerst wat drinken en een heerlike tosti thús had in et resteraant van et Fries Museum. Doe bin ‘k naor Intersport west en koop wintersport thermo ondergoed. En vervolgens bin ‘k naor kefé De Gouden Leeuw in et gebouw van Tresoar gaon. Daor was vandemiddag een gedichtemiddag naor anleiding van et uutkommen van De eerste bloemlezing van de Nederlandse poëzie 100 gedichten uit het Koninkrijk van 1945 tot nu. De zo staorigan al beroemde bloemlezing is saemensteld deur Tsead Bruinja en wodt her en der in et laand prissenteerd. Vandemiddag was dat dus in Liwwadden, morgen in Grunningen. Et was een prachtige middag, et kefé zat vol. Tsead dee goeie zaeken en verkocht een protte bundels. De leiding was daor in hanen van Wieke de Haan die ‘k nog kenne van It Fryske Boek. Et geluud wodde verzorgd deur Bob de Boer die ‘k nog kenne van Omroep Frieslaand. Doete Stenekes interviewde Tsead en zi’j leesden beidend ok gedichten veur van dichters uut Frieslaand die in de bundel staon. De meziek was van Hiske Oosterwijk. Ik moch mien gedicht Mien oolde huus dat in de bloemlezing staot veurlezen en ok de vertaeling in et Nederlaans. En dan nog et ni’je gedicht Sturken. Onderwegens naor et stesjon he’k in de Febo in Liwwadden nog een brotien kroket oppeuzeld.

Ik hebbe de spannende roman De fermisten van Klaas Jansma lezen. Ik kenne Klaas vanzels van zien radioverslaegen van et skûtsjesylen, tegere mit Sippie Tigchelaar. Al gebeurde d’r ok zowat niks op et waeter, Klaas maekte et raozend spannend. Hi’j het ok jaoren boeken bespreuken in et pergramme van Sippie. Zo het hi’j mien autobiografische roman Een brogge van glas in 2006 ok bespreuken. Hi’j nuumde dat doe een riek boek. Ik hadde nog nooit een boek van him lezen, mar now dus wel. Ik hebbe De fermisten mit genoegen lezen. Ik bin now ienkeer gek op spannende boeken. Tiedens een tillefoontien mit zien (geheime) kammeraodske Froukje Tilma verdwient schoeledirekteur Jouke de Vries zomar inienend. D’r wodt overal naor him zocht, mar hi’j is daegenlaank niet te vienen. Jouke is trouwens niet de ienige die verdwient. Dit is een roman over verslaving an drugs, liefde, onmacht, schuld en boete doen. D’r zitten autobiografische elementen in et boek, mar de lezer moet die mar geweer zien te wodden.

We hebben gisteraovend een geweldig gezellige aovend in resteraant De Rustende Jaeger in Hooltpae had. Dat nog naor anleiding van Pieter zien 70ste verjaordag. Et eten was daor zoas altied overheerlik. We hebben d’r van zes ure tot half tiene zeten. Ik hadde een fototoestel mitneumen zodat dit etentien vaastelegd wodden kon. Mar ik hebbe d’r daor veerder nooit an docht. Gien foto dus. Mar ik kan jim verzekeren dawwe d’r alle viere slimme jeugdig, vlot en fleurig zatten te eten en te praoten.

Vandaege he’k d’r nog mar een kollum bi’jschreven. Mit et oolder wodden mark ik dat alderhaande winkelmaegies me soms niet meer begriepen. Daor he’k dus wat over schreven. Et is me ok wat. Vandemiddag wa’k even in Wolvege bi’j boekhaandel Zwikstra om wat bestelde boeken op te haelen. Daor trof ik Frits en die zee dat d’r toch beslist een vervolg kommen mos op mien thriller Et liek in de Lende. Dat zeggen trouwens wel meer meensken. Mar hebben ze wel in de gaten hoevule wark as zoks is? En ik wor oolder…

Corona het een peer jaor laank alles overhoop gooid. We weren jaorenlaank wend en vier biezundere verjaordaegen van mi’j en mien executeurs-testementair mit een etentien. Mar ja, doe kon dat allegeer inienend niet meer deurgaon. Now alles wel weer kan, bin we an et inhaelen. Vanaovend vieren we zodoende Pieter zien 70ste verjaordag mit een etentien in resteraant De Rustende Jaeger in Hooltpae. Fettje haelt me aanst an. Et wodt ongetwiefeld een meer as genoeglike aovend. Pieter is trouwens intied al 71 jaor wodden…

Hieronder nog een foto die ‘k gister in et Nationaol Bus Museum in Hoogezaand maekt hebbe. Dit is een mooie oolderwetse omnibus. Ik hebbe trouwens gien flauw idee wie dat vrommes was dat daor de hiele middag zo stokstief zat. D’r was zuver gien beweging in te kriegen. Ze hoolt de haand op ‘e boek. Zol ze misschien een poppien kriegen moeten? En dan nog wat aanders. Vandaege-de-dag hewwe et altied over een touringcar, mar op dat soort oolde bussen ston vroeger reiswagen. En zo heurt et vanzels. Die zien tael votgooit, gooit himzels vot.

We bin vandaege op stap west. Eerst hewwe in de Welkoop in Jubbege een flut voegelvoer kocht, want die dingen eten oons de oren van et heufd. En vervolgens biwwe naor Hoogezaand reden. Daor hewwe et Nationaol Bus Museum bekeken. Dat is slim de muuite weerd. We hebben in et resteraant eerst een bakkien drinken mit een sjerpwaofel had en we hebben daor naor een oold filmpien keken. Hoe de oolden-van-daegen van Hoogezaand vroeger een busreisien maekten. Zo omtrent vlak veur de oorlog. Wat een prachtig tiedsbeeld! De vrouwluden in donkere jurken mit een donker hoetien op. De manluden netties in ’t pak mit een strik veur en een hoed of pette op. En dan onderwegens in een speultuun in de dri’jmeule of in een lochtschommel. Ziej’m die vrouwluden mit die hoeties op in de dri’jmeule zitten? En dan wodden ze aovens inhaeld mit et meziekkorps veurop. Schitterend! Een vri’jwilliger het oons et hiele museum zien laoten. Allemaole mooie oolde bussen en de veurlopers: omnibus en Jan Plezier. Ik wete nog wel dat die oolde bussen een trappien an de zied- of aachterkaante hadden. Daor klom de sjefeur bi’j op en dan koj’ him de fiets anrekken en dan gong die mit boven op ‘e bus. Ik hebbe dat in Ni’jhooltpae nog wel zien gebeuren. Kom daor now es omme. D’r was een bus mit een brievebusse d’r op. Dan stonnen de meensken vroeger bi’j de bushalte as die dichterbi’j was as de brievebusse. Dan zwaaiden ze mit die brief, de sjefeur stopte, en de brief wodde in de brievebusse van de bus daon. Inienend scheut me ok in de zin dat as d’r een lid van et keuninklik huus jaorig was, dat d’r dan twie oranje vlaggies veur op ‘e bus stonnen. Dat weet ik ok nog wel. Wat een mooi museum! Nao ofloop hewwe d’r nog wat drinken had. En doe biwwe weer op huus an gaon. We zatten op ‘e weg van Drachten naor Oosterwoolde, daor hawwe van de weg moeten… Mar we praotten zo drok dawwe die hiele ofslag niet zien hebben. Zudelik van Appelsche, tegen De Smilde an, biwwe mar weerommegaon. Stom! We hebben lekker waarm eten had in resteraant Boszicht in Ni’jberkoop. Echt hiel lekker, mar ze hadden de kachel wel wat hoger zetten mocht. Hieronder een foto die ‘k vandemiddag maekt hebbe. Een overzicht van ien van de hallen van et museum.