Internetdagboek

De mannen van R. Bosma Groenprojecten uut Vinkege kommen zeuven keer in et jaor bi’j me om de boel om huus henne op te redden. Vandaege was et de zeuvende keer. Arnaud en Jaap hebben een flut blad opruumd en de tuun winterklaor maekt. Ze hebbe de grote agave op een karregien in de gerage reden. Tot veur twie jaor vrotte ik allienig mit dat allemachtig grote ding omme. Dat was gewoon niet meer te doen. Ie zollen je een breuke tillen. En stel dat d’r toch een wintertien komt, dan moet hi’j me niet bevriezen, want et is eerlik waor een sieraod veur de tuun. Ze hebben ok nog wat tietelozebollegies veur me plaant. Ik hope de mannen in et kommende veurjaor weer te zien.

Hieronder een niet al te mooie foto van de grote kastboom die hier op ‘e hoeke in et dörp staot. Mit daank an oonze ooldejaorsploeg De Takkebienders. Et is een mooi gezicht. In de boerderi’je op ‘e aachtergrond woont al meer as een jaor een grote groep meensken uut Oekraïne.

In feberwaori wodde me vraogd a’k de tekst van de Nederlaanstaelige audiotour van et Nationaol Vlechtmuseum in Noordwoolde wel vertaelen wol in et Stellingwarfs. Dat heb ik doe daon. Een mooie en pittige klus. Ie moe’n vanzels niet klakkeloos vertaelen, dan kriej’ meerst gien mooi Stellingwarfs. Et moet een verhael in mooi en geef Stellingwarfs wodden. Ie moe’n nargens an zien kunnen dat et vertaeld is. Et Nederlaans mag d’r niet deurhenne kommen. Ik hadde wat meer woorden in et Stellingwarfs neudig as dat in et Nederlaans neudig was. Vandemiddag het direkteur Iwan van Nieuwenhoven van et Vlechtmuseum hier west om de tekst op te nemen. Ik hadde wel een keer of zeuven van teveuren oefend, dat ik hebbe mar een stok of drie versprekings maekt. Ik hoefde zodoende mar een peer keer wat over te doen. D’r komt ok nog een audiotour in et Fries. Mar wie dat aanst wil, kan dus in wezen mit mi’j deur et mooie Vlechtmuseum kuieren en ik vertelle jim dan van alles over et museum en de geschiedenis van et vlechten.

Ik hebbe de laeste roman De neidagen van Durk van der Ploeg lezen en ik vien dat een fantastisch mooi boek. Et greep me bi’j de strotte. Eerst over et Fries… Zollen d’r nog meensken wezen die zo prachtig Fries praoten as dat Durk van der Ploeg et schrift? Een lust veur et oge. Zo gaoj’ as schriever mit je tael omme. Deur en deur geve. Now ja, zo liekt et mi’j as Stellingwarver butenstaonder temeensen toe. Et verhael gaot over Mûnte Vanger, een oolde man die in een gammele klinte bi’j de zeediek woont. Hi’j kan him haost niet meer redden, mar hi’j perbeert et in de bienen te holen. Want zien kiender willen him daor weg hebben, die willen de baos over him speulen, en him in een bejaordehusien bi’j de karke drokken. En dat wil hi’j niet. Hi’j het altied op dat plak woond, hi’j wil daor altied blieven. Tot zien dood. Hi’j wil daor dood gaon. De jongen kun niet vulen wat as hi’j vuult. Wat liek ik op die man. Zo verknocht wezen an je eigen stee. Et ienige plak daor aj’ thuusheuren. Een hoogtepunt en dieptepunt is as hi’j perbeert om nog ien keer de trappe bi’j de diek op op te kommen. En dan op ‘e diek te staon, over et Wad te kieken, de locht op te snoeven, en zien viskersboot liggen zien kunnen. Uren en uren duurt die vreselike tocht naor boven en weer naor beneden, mar hi’j geft et niet op. Et is de laeste keer dat hi’j dat doen zal. Durk van der Ploeg is een groot schriever.

Vannaacht he’k mit de pienstilders wel slaopen kund. Mar allienig mar op ‘e rechterkaant. Ik hebbe wel beheurlik wat slaoptekot. En doe kwam d’r in de loop van de morgen een gruwelik bericht. Een goeie vrund het niet lange meer te leven. Zien vrouw belde me mit die tiedinge. Op disse leeftied kriej’ zo staorigan et iene aekelike bericht nao et aandere. Ik hebbe meer en meer et gevuul da’k onderdiel bin van iene grote en veural griezelige lotteri’je. Wie is wanneer an de beurt? Daoromme bin ‘k d’r ondaanks de gevulige huud mar even tussenuut west. Ik hebbe vandemiddag op vesite west bi’j Harry op ‘e Lemmer. Ik komme al jaoren in december bi’j him en vroeger ok bi’j Dicky op vesite. Now Dichy op ‘e Jouwer woont dus allienig bi’j Harry. We hebben genoeglik bi’jpraot. Hi’j hadde lekker gebak in huus haeld en we hebben waarme poeiermelk had. Vanaovend hewwe heerlike zalm had in resteraant FEM an et waeter. Deur donker, wienderig en motterig weer bin ‘k weer op huus an gaon. Hieronder een foto van De Lemmer in kastsfeer. Dit is tegenover et resteraant waor we eten hebben. Ik daenke da’k aanst veur de tillevisie in de slaop vale.

De laeste twie naachten he’k praktisch niet slaopen kund vanwege de piene. Now ja, tegen de morgen nog even. Ik kan niet op ‘e linkerziede liggen en alderhaande bewegings krie’k slimme piene van. Parrecetemol helpt niet. Ik bin vandemorgen naor de dokter west. Ik hebbe starkere pienstilders kregen, mar die bin slecht veur de daarms en kun de daarmziekte aktiveren. Mar ik kan ok niet elke naacht mit piene op bedde liggen. De spieren doen et, dat ik moet ok naor de fysio. Dat begint maendag. Et gaot wel weer over mar et kan wel een maond duren. Mien agenda zit stampvol ofspraokem in december. Ik perbere alles nao te kommen, mar as et niet meer wil heuren jim dat wel. Ik bin dus vandemiddag van ien tot zes ure nog wel naor et karkien van Blesdieke west veur de kastmark. Daor ston ik mit een taofel mit boeken. Ik hebbe d’r trouwens hiel goed verkocht. Onderstaonde foto’s kree’k toestuurd van fotograaf Lenus van der Broek.

We bin d’r vandaege es weer een dag op uut west. Via de Schrieversronte, daor a’k gauw wat luusterboeken Een brogge van glas ophaeld hebbe, biwwe naor modehuus Rinsma op ‘e Gediek gaon. Daor hewwe disse keer niks kocht. En doe biwwe naor Tuundorado in Drachten-Zuud west. Daor gaon we ieder jaor om disse tied henne as de boel mooi versierd is. We hebben d’r een bakkien drinken en een gebakkien had in et resteraant. Butendat hewwe een allemachtige flut spul kocht. Plaanten, voegelvoer, lekkers, batteri’jen en gao zomar deur. In Drachten hewwe nog in twie winkels west om te kieken naor een ni’j vloerklied veur mi’j. We kieken nog even veerder. We hebben zokrek lekker waarm eten had in resteraant De Rustende Jaeger in Hooltpae. Daor bi’j’  van kwaliteit verzekerd. Hieronder nog een peer foto’s. Zo mooi was de boel versierd bi’j Tuundorado.

Ik hadde vandemorgen op ‘e fiets naor Wolvege zuld, mar ik bin gistermorgen mit zeerte wakker wodden. Een spierverrekking of zo, daenk ik. Mar et kan ok wel wat aanders wezen. Mit et oolder wodden is d’r zo staorigan iederkeer wat. Ik bin dus mar mit de auto gaon, want een tippe in de koolde fietsen leek me now even niet zo goed toe. Ik hebbe boeken inleverd bi’j de biebeltheek en een ni’j boek mitneumen. Bi’j Theo he’k op ‘e mark drie kilo borgers kocht, want echte Stellingwarvers eten van ooldsher krummelige eerpels. Vandemiddag he’k een kollum, die ‘k morgen versturen moet, nog wat befiekt en bedaon. En ik bin weer mit et verhael Kaspar doende west. Almar dinkies veraanderen. Et slot van et verhael ontroert mezels, ik kreeg d’r traonen van in de ogen. Ik wete niet as dat wel een goed teken is. Et moet vanzels niet al te sentimenteel wodden. Ik gao d’r nog wel een keermennig deurhenne en kan et altied nog veraanderen. Ik hebbe de kaant en klaore kastboom ok van de zoolder haeld en die in de kaemer te plak zet. Et liekt hiel gezellig. En op et kassien in de kaemer staon de beelties van Jozef, Maria en et kientien, drie keunings, drie huders, de osse, de ezel en wat schaopen. Ik bin d’r wel klaor veur.

Nao et uutkommen van mien verhaelebundel Naozoemerlaand op 14 juli 2023 bin ‘k stiekem wat deurgaon mit et zo now en dan schrieven van een soort verhael as die in Naozoemerlaand staon en ok van ongeveer dezelde lengte. Om de twieduzend woorden henne. Ik bin now weer an een verhael begonnen en ik zie daor altied tegenop. Kan ik et wel? Lokt et disse keer wel? Et mooiste is a’k alles in klad schreven hebbe, dan begint et mooiere wark van strepen, veraanderen en hopelik verbeteren. Een hiele klus. Et verhael daor a’k now doende mit bin hiet Kaspar. En Kaspar is een hond, een anlopertien. Gieniene wet waor hi’j wegkomt. De slimmerikken onder jim daenken now misschien al an Kaspar Hauser. Zo is et ok. Ik docht inderdaod an et wonderbaorlike verhael over Kaspar Hauser. Op 26 meie 1828, pinkstermaendag, wodde in Neurenbarg een verwilderde jonge vunnen die niet praoten kon, mar zien naeme wel schrieven kon: Kaspar Hauser. D’r is wel anneumen dat et een zeune was van groothertog Karl van Baden en die zien vrouw Stéphanie de Beauharnais. Mar dna-onderzuuk in de negentiger jaoren van  de veurige ieuw hebben gien uutsluutsel geven. Ze wezen in ieder geval niet in de richting van de groothertog en zien vrouw. Wie Kaspar Hauser was, zal lichtkaans altied een raodsel blieven. In ieder geval wodt d’r now een hontien in een Stellingwarfs verhael naor him nuumd.

Vandemorgen he’k in Wolvege naor de dokter west om de oren uutspuiten te laoten. Dat moet zo now en dan. Ik kan now weer een moes op ‘e zoolder lopen heuren. Van daor bin ‘k drekt deurreden naor de Stellingwarver Schrieversronte in Berkoop. Daor he’k boeken ophaeld veur de verkope en een fluttien wisselgeld. Op marken he’k een protte wisselgeld neudig en ik gao op et ogenblik van mark naor mark. De kommende vri’jdagmiddag (6 december) bin ik mit mien boeken op ‘e kastmark in et mooie karkien van Blesdieke. Dat is daor van ien tot zes ure middags. Ik zol daor vleden jaor veur de eerste keer henne, mar doe mos ik onverwaachs naor et ziekenhuus. Hopelik lokt et vandeweke wel! Ik hebbe mooie boeken te koop in Blesdieke en ok weer mooie anbiedings. Kom mar langes, ik verkope jim graeg wat. Geef mit de feestdaegen in december Stellingwarver boeken as kedogies! Daor zoj’m goed an doen! Steun de kleine taelen!

Ze hebben me gister op ‘e Wintermark van Mildam ok vraogd a’k op ‘e Wintermark van Katliek kommen wil mit mien boeken. Dat is op zaoterdag 28 december. Ik zol dan butendeure staon moeten, mar dat wi’k dus niet. Et is best wel een opgaove en stao een hiele dag ik een koolde boereschure. Daor woj’ beheurlik stief van in de gewrichten, ok al hadde ik gister zes laogen kleren om de huud. Mar aj’ goed verkopen is et dat wel weerd. Mar butendeure staon is me te gek, dat doe ‘k beslist niet. Dat is veur meensken die een jaor of wat jonger binnen as ik bin. Now ja, ze zollen zien a’k dan in et waarme karkien van Katliek staon kan. Dat wil ik wel, want et is prachtig om mit boeken op een mark te staon. Een protte meensken kennen me en hebben et vaeke over mien twiewekelikse stokkies in de kraante. Da’k daor veural mit deurgaon moet. ‘Ik leze ze altied mit een glimlach,’ zee een vrouw gister tegen me. Dat is toch mooi? Ik zal wel heuren a’k naor Katliek kan of niet.

Dit is et jaor van Anya Niewierra. Ik hebbe now heur vuufde boek lezen. Nao Het dossier, De camino, De nomade en Vrij uitzicht he’k now Het bloemenmeisje lezen. Al weer hiel arg mooi. Hoge in de Fraanse Pyrenenen vint de pelisie in 1988 een verwilderd maegien bi’j et liek van heur moeder. Omdat ze nargens inschreven staot krigt ze de naeme Nina Fleurie, et bloememaegien. De moord op heur moeder wodt nooit oplost. Dattig jaor laeter is Nina een bekendhied, ze ontwikkelt medesienen op basis van kruden. Ze het een protte sukses, mar is wat wonderlik in de omgang. En dan ontdekt ze dat ze een twielingzussien het. Ze gaon tegere op zuke in et wonderbaorlike leven van heur moeder. As heur zuster te zuke raekt, raekt de zuuktocht in een stroomversnelling. Ze ontdekt wie et leven van heur moeder verwoestten en dan perberen die meensken heur te pakken te kriegen.