Internetdagboek

Ik hebbe vandaege de verhaelen en gedichten uutzocht die ‘k vandeweke vertellen zal in Steggerde, Berkoop en Noord-Slien. Butendat he’k veerderwarkt an een lang verhael daor a’k de laeste tied iederkeer mit an de gang bin. Ik bin de nog wat roege schreven tekst now an et uuttikken en zal daor morgen wat meer over vertellen.

Ik hebbe de laeste tied et boek Vuuftig – Gien woord tevule lezen. Dat is et jubileumboek van de vuuftigjaorige Stellingwarver Schrieversronte. Dat jubileum was in 2022. Et is een mooi uutgeven boek mit een protte foto’s. Ik wete netuurlik alles wel, want ik was d’r bi’j doe de Schrieversronte opricht wodde. Dat was op 29 april 1972 in de oolde ulo in Wolvege. Wat is d’r in al die jaoren een protte gebeurd en uut de wege zet. Alderhaande politici zollen dit boek es goed lezen moeten. Dan zollen ze lichtkaans niet zo dom wezen en gao de helte op ‘e subsidie kotten zoas de perveensie Frieslaand doen gaot. Mar och, misschien interesseert et heur in Liwwadden in wezen allemaole gien klap. Hoevule as d’r hier ok bi’j mekaander vrot wodt. De Schrieversronte en et Stellingwarfs hebben ieder zien steun broodneudig. Veur 25 euro in et jaor kuj’ abonnee wodden en dan kriej’ et mooie tiedschrift De Ovend jaors zes keer over de heerd. Doe et mar!

Vandemiddag he’k van drie tot zes ure in Appelsche west. Ik moch daor verhaelen vertellen in De Den, dat is daor een onderdiel van Riemsoord. Ik moch vertellen veur de leden van de V.V.E. van et Van Emstplein. Dat is een verieninge van eigeners van huzen in een flat an et Van Emstplein. Ze bestonnen as verieninge 25 jaor, dat ze hadden zodoende een fesien. Et was een hatstikke gezellige middag. We bin begonnen mit gebak en eindigd mit bitterballen. Ik hebbe d’r zokrek viere had, dat ik kan dommiet wel een plakkien bolle minder nemen. Ik hebbe tussen de bedrieven deur twie keer een half ure verteld. Dommiet eet ik ien stokkien Grunninger hadbrood en dan kiek ik vanaovend, zoas elke zaoterdagaovend de laeste tied, naor de mooie Noorse misdaodserie Wisting.

Vandemiddag he’k weer een gesprek had mit de chirurg. Ze gaon me veurlopig niet oppereren. Ik zal zeker weer op een bepaold ogenblik last kriegen van de vernauwing in de dunne daarm en dan moe’k weer naor et ziekenhuus. As dat mar ien keer in de twie jaor gebeurt en et in et ziekenhuus de hieltied weer opknapt, lao’n we et veureerst zo. Moch et almar vaeker gebeuren, dan wodt et een aandere zaeke en moet opni’j bekeken wodden as d’r dan wel oppereerd wodden moet. Veurlopig dus niet.

Mien veurdeure is vandaege trouwens wel oppereerd. Overbuurman Johan en zien omke Roelof (die mien huus mit zet het in 1989-1990) hebben d’r een ni’j slot en een ni’je klinke inzet. Now is dat ok weer klaor.

Gisteraovend het Jarmo van Computerservice Hofma uut Wolvege hier nog even west. Hi’j het et antiviruspergramme van de laptop verlengd. Van komputer en laptop he’k een pepier van him kregen daor boven staot Herstelsleutel voor BitLocker-stationsversleuteling. Ik hebbe begrepen dat d’r van alles misgaon kan en dan moe’k dit hebben. En veerder begriep ik d’r niks van en bin ‘k slimme bliede dat hi’j goed allat is en me bescharmt veur komputerongemakken.

Ik hebbe vandaege mien 600^ste kollum naor de Liwwadder Kraante stuurd. De aldereerste ston in de kraante op 24 feberwaori 2001. De 600^ste kollum hiet Feest en gaot over de eupening van et ni’je onderkommen van mien uutgever: de Stellingwarver Schrieversronte. Et bestuur van de Schrieversronte vreug kultuurdippeteerde Eke F. om et gebouw te eupenen. Dat is de vrouw die oons krek nog veur de helte kot het op ‘e subsidie. Ie moe’n hogere wiskunde had hebben om dit bestuur te snappen.

Hieronder een foto van mien alderliefste poes Marja. As poes op disse meniere halverwege de trappe liggen gaot, is et dudelik dat hi’j mit me speulen wil. Dat is wat riskaant veur een man van mien leeftied. Halverwege de trappe… Mar dat snapt poes niet. Die wil da’k him daor lekker bi’j de huud pakke en mit him ommedondere. En dat doe ‘k dan ok, mar ik passe wel goed op.

Omdat et nog altied mooi weer is, he’k vandemorgen op ‘e fiets naor Wolvege west. Op ‘e mark he’k eerpels, witlof en drie kilo proemen kocht. En van die proemen he’k vandemiddag 11 potten heerlike sjem maekt. En d’r bleef ok nog wat over in een koemegien. Dat bruuk ik votdaolik op. Zoe’n hiele riegel volle potten mit zelsmaekte sjem vuult as een riek bezit. Laot de winter now mar kommen.

Ik hebbe de roman Het boekwinkeltje in de vuurtoren van Sharon Gosling lezen. In een klein Schots dörp staot een vuurtoren die twiehonderd jaor oold is. In de toren is et boekwinkeltien van de wat appatte Cullen. Doe Rachel vuuf jaor leden in et dörp kwam te wonen, vun ze bi’j him een baene en woonruumte. Mar dan raekt Cullen inienend weg. De toren het gien eigener meer. Wat moet d’r mit Rachel gebeuren? Of bin d’r argens toch nog arfgenaemen van Cullen? En dan ontdekken Rachel en Toby, die journalist is, een geheim in de vuurtoren… Disse roman hiet in medern Stellingwarfs een feelgoodroman. Et komt op et aende allemaole goed! En zoe’n boek he’k wel es verlet van, want ik drome mar vreselike mal deur. Vannaacht kree’k nao een medisch onderzuuk te heuren da’k een peer malle ongemakken hebbe en da’k ok een ni’je kni’je hebben moet. Ik was weer bliede doe ‘k wakker scheut.

Et was gister een mooie aovend in Niawier. D’r mossen stoelen bi’jzet wodden, dat is een goed teken. D’r kwam drekt een vrouw op me of die zee dat ik indertied vlakbi’j een zwaoger van heur woonde. Die zwaoger was Piet Winia. Ze hadde nog wel kontakt mit Meine en Antje, die mit mi’j op schoele zatten. Ik hebbe zegd dat ze heur de groeten doen mos. Een aandere vrouw kende Jan Koops en de vrouw wel. Die ken ik dus ok en ik hebbe vraogd as zi’j heur de groeten van me doen wol. Ik was gisteraovend om goed kwat over 11 weer thuus.

Gister en vandemorgen betied om half achte hewwe overlegd awwe vandaege fietsen zollen of niet. Et weer leek bewolkt en wat somber te wodden mit mar een inkelde keer zunne. Dan toch mar niet fietsen. Mar et hadde best wel kund, d’r was vaeke wel zunne. Die misselike weerperfeten lullen d’r bi’jtieden ok mar wat in omme. We bin zodoende naor Museum Kapteinshuis in Ni’je Pekela west. Wat een mooi klein museum. Et is in 1799 as huus van een schipskaptein bouwd. D’r was doe een geweldige Veenkloniaole schipvaort naor Ruslaand, de lanen om de Oostzee henne, Engelaand en zels Amerike. D’r weren wiethoevule schipsbouweri’jen. Ie kun je dat now haost niet meer veurstellen. Uut al die lanen nammen die kapteins prachtig spul mit. Zulveren Oostzeelepels, prachtig posselein… Al dat moois kuj’ daor bekieken. Mooie kaasten, een schitterende beddesteewaand mit een diggelkaaste vol duur spul uut die tied. Een schouw mit mooie tegels… Wat zicht et d’r mooi uut. Et is allegeer keurig onderhullen. D’r was now een tentoonstelling van zulvergoed dat maekt is deur goold- en zulversmeden uut Oolde- en Ni’je Pekela. D’r weren d’r indertied wel vuuftig van in die beide dörpen. Onveurstelber. Dat betekent dat et daor een hatstikke rieke streek was. We bin rondleided deur een peer slim gaastvri’je mannen (vri’jwilligers) die mooi vertellen konnen en we hebben d’r een film over et museum bekeken. Nao ofloop hewwe d’r een koppien drinken had. Nao et museum hewwe an west bi’j bakker Bos in Ter Apel om echt Grunnings hadbrood te kopen. Awwe daor in de buurt binnen doen we dat altied. En doe bin we op Borger an gaon en zo staorigan weeromme naor de Stellingwarven. We hebben lekker waarm eten had in et Witte Huus in Donkerbroek. Hieronder een foto van vandemiddag. Dit was et uutzicht vanuut et museum.

Ik hebbe hier wel vaeker schreven da’k vaeke hiel aekelik drome. Vannaacht was et ok weer raek. Ik droomde da’k mit kammeraod Jelle toelaotingsexamen doen mos veur de ulo. We zatten naost mekeer in een baank, hielemaole aachterin een klasselekaol. Et was vreselik. Ik wus nargens een antwoord op, begreep ok nargens wat van. Ien van de vraogen was welke naeme de trein naor Scharsterbrogge indertied hadde. Ik hadde gien idee. Jelle wus et wel. Die zee, naodawwe alle pepieren inleverd hadden, dat die trein De Roerdomp hiette. En doe scheut ik tegen vieren wakker. Doe ‘k laeter om kwat veur achte weer wakker wodde, hadde een vrouw me krek verteld dat zi’j ontdekt hadde hoe ze alle pepieren mit antwoorden op ‘e komputer bi’j mekeer koppelen mos. Dat wus ik ok niet. Ik was arg bliede da’k weer wakker was. Ik zal in ieder geval goddaank niet slaegen veur dit toelaotingsexamen. Jelle ongetwiefeld wel en die kan dan op zien oolde dag nog weer naor de ulo en die stoethaspels van lerers. Daor bi’j’ ok mooi klaor mit. Hi’j duzend keer liever as ikke.

Ik zal vanaovend vot te vertellen en et kan best wel es laete wodden veurda’k weer thuus bin. Ik gao naor de leden van de Vrouwen van Nu van Dongeradiel in dörpshuus Nij Sion in Niawier. Dat is vlakbi’j Dokkum en dus een beheurlike tippe uut de rook. Mar dit doe ‘k aorig liever as een toelaotingsexamen veur de ulo.

In de loop van de morgen bin ‘k naor Dwingel reden. Bert en Jelly vierden dat ze vandaege 65 jaor trouwd weren. Dat bin de oolden van Sijtze, de omslagontwarper van mien boeken sund 2004. Doe ‘k van huus gong, drokte ‘k de autoradio an en luusterde naor een pergramme dat kwam vanuut et Museum veur valse keunst in Vledder. Dat zit daor in et oolde gemientehuus. Marlene Bakker zong daor lieties in et Grunnings en d’r wodde praot over valse keunst. En even laeter ree ik bi’j dat museum langes en daor stonnen een hieleboel auto’s. Et radiopergramme was nog in volle gang. Et fesien in Dwingel was in grand-kefé De Brink. Et was drok in Dwingel vanwege et mooie weer. Ik moch twie keer een verhael vertellen. Veur en nao et eten. Dat he’k vuuf jaor leden ok daon. Doe hadden ze een fesien in Frederiksoord. We konnen vandaege van een heerlike brunch (waarm en koold) genieten. Et was zodoende een genoeglike dag! Hieronder Bert en Jelly op heur trouwdag.

Vandemorgen he’k op ‘e fiets naor Berkoop west veur een vergeerdering van de Stellingwarver Schrieversronte in heur ni’je gebouw. Vleden weke was d’r ok al een vergeerdering in et oolde gebouw, want de statuten moe’n wiezigd wodden. Vleden weke weren d’r goed 40 meensken, mar dat was niet genoeg. Dus mos d’r een twiede vergeerdering kommen en dan maekte et niet meer uut hoevule meensken as d’r kommen zollen. Mit et bestuur d’r bi’j weren d’r vandemorgen elf meensken. De statuten kun now veraanderd wodden en zodoende kan et bestuur et oolde gebouw dan verkopen gaon. De Schrieversronte het aanst gien leden meer, mar allienig nog mar donateurs. We konnen et ni’je gebouw nao de vergeerdering ok bekieken. Weeromme naor huus toe bin ‘k bi’j de Kuunder langesfietst. Et was prachtig fietsweer.

Peter Riksma stuurde me de boverste foto hieronder toe uut een fotoalbum van zien zuster Helma. Peter en Helma bin Wolvegester Stellingwarvers die in de vremde (Drenthe) wonen. Disse foto zol indertied maekt wezen bi’j de Saksische boerderi’je van de femilie Homma in Steggerde. Ze vreugen heur of as ik de man in et midden bin. Ja, dat bin ik. Ik herkende me drekt, mar ik kon me eerst niet herinneren da’k ooit zokke kleren had hadde. Een wonder spul. Hadde ik de kleren van iene aanders an? En waoromme dan? Et is krek et begin van een thriller! Hier heb ik trouwens nog een baord. Ik hebbe een baord had van juni 1978 tot ooldejaorsdag 1999. In juni 1978 wa’k mit kammeraod Haarm op vekaansie in Portugal, ik hebbe me doe niet meer scheerd. Drekt nao die vekaansie he’k mien autorie-examen daon en bin drekt de eerste keer slaegd. Onbegriepelik. We hebben tiedens die vekaansie twie vrouwluden kennen leerd uut Rotterdam. De iene hiette van Annie. We bin laeter nog es een weekaende naor heur toe west. Haarm sleup in et huus van de iene, ikke in et huus van de aandere. Dat weren nog es tieden! Mar wat die kleren anbelangt… Ik herinnerde me inienend da’k wel zoe’n jakkien had hadde. En ja, zie de onderste foto uut ien van mien albums. Dit is een foto die maekt is op 18 juni 1969. Was ik doe een dag mit Haarm in Amsterdam? Dat zal wel. Now ja, dan zullen die broek en schoenen ok wel van mezels west hebben. Ik wete nog wel da’k daor een keer bi’j Homma west hebbe. Dat zal dan wel an et aende van de zeuventiger jaoren west hebben. Mar waoromme en waor veur, dat weet ik niet meer. De NOS was d’r dus ok bi’j. Misschien weten aanderen d’r nog meer van.

Vandemiddag he’k weer bi’jpraot mit Frits. Die reageerde en reageert geregeld op mien kollums in de Liwwadder Kraante. Sund al wat langere tied zien we mekeer in et echt, ien keer in de maond of zo, en praoten we bi’j. Dat gebeurt altied in Museum Belvédère in Oranjewoold. Vandemiddag hewwe daor een peer uren heerlik in de zunne op et terras zeten. Mit netuurlik wat drinken en veural ok gebak d’r bi’j. En doe biwwe elk weer een kaant opgaon.

Et is vandaege Dieredag. Ik doe daor niks an, want et is hier elke dag Dieredag. Poes wodt elke dag verschrikkelik verwend. Mar… et is vandaege ok percies 50 jaor leden dat mien eerste boek Wilde gaanzen verscheen. Wat is dat al lange leden. Hoe ha’k doe ok mar daenken kund dat d’r nog 29 boeken aachteran kommen zollen. Et eerste exemplaor he’k doe in et Perveensiehuus in Liwwadden anbeuden an Hedzer Rijpstra, de Kommesaores van de Keuninginne. Ik vuulde me daor as een katte in een vremd pakhuus en wus kwaolik wa’k zeggen mos. Ik hebbe daor een verhael over schreven dat in et oktobernommer van et Stellingwarver tiedschrift De Ovend komt. Hieronder een foto mit van links naor rechts: burgemeester Boelens van West-Stellingwarf, mien moeder, Kommesaores Hedzer Rijpstra en de doe nog oe zo jonge schriever.